Fransızca’da isimlerin önüne gelen ve ismin cinsiyeti (eril,dişil) sayısı (tekil,çoğul) belirten sözcüklere tanımlık(article) denir. Tanımlıklar belirli ve belirsiz tanımlık olarak ikiye ayrılır. Eril ( masculin) le ( belirli article) un ( belirsiz article) alır. Dişil ( feminin) la ( belirli article) une ( belirsiz article) alır.
Belirli Tanımlık: le, la ve les ismin belirttiği varlığın bilindiğini gösterir. Çogul durumda gerek dişil veya eril olsun her iki durumda da ‘les’ kullanılır. İsmin ilk harfi sesli yada sessiz olan ‘h’ harfi varsa l’ diye yazılır.
Örnek: le art (sanat) = l’art diye yazılır çogul hali l’arts
Belirsiz Tanımlık: un , une des ismin belirtiği varlık bilinmediğini gösterir. Çogul durumda gerek dişil veya eril olsun her iki durumda da ‘des’ kullanılır.
Belirli Tanımlık | Belirsiz Tanımlık | |
Eril (masculin) | Le | Un |
Dişil ( feminin) | La | Une |
Çoğul (pluriel) | Les | Des |
Cinsiyetin belirlenmesine ilişkin kurallar
1-) Ağaç isimleri eril (masculin), meyve isimleri dişildir( feminin)
Un pommier ( elma ağacı) une pomme ( elma)
2-) Sonu ‘–e’ ile biten ülke isimleri dişildir ( f) sonunda ‘-e’ olmayanlar erildir (m)
La Turquie Le Canada
3-) Eskiden sadece erkeklerin çalıştığı meslekler erildir (m).
Le professeur ( öğretmen) Le juge (yargıç)
4-) Sonu ‘ –age , -ail, -ard, -eau, -isme, -ment, -ron ‘ ile biten isimler istisnalar durumunda erildir (m).
Le courage (cesaret), le travail ( çalışma), le brouillard (sis), le chateau ( şato )
Le nationalisme ( ulusculuk), le complement (tümleç) moucheron ( sinek )
İstisnalar: la page (sayfa), le plage ( plaj), l’image ( görüntü) la cage ( korunak ),
La rage ( ırk)
5-) Ölçü birimleri erildir. (m)
Un métre ( metre) Un litre ( litre) Un kilo ( kilo )
6-) Cümle sonunda aynı ünsüz harfin çift kullanımı arkasından ‘-e’ harfi gelen kelimeler istisnalar dışında dişildir (f)
La ville ( şehir ), la dette ( borç ), la vedette ( aday )
İstisnalar: le squelette (iskelet) , le télégramme ( telgraf ) gibi
7-) Sonu ‘ –sion, -tion, -ence, -rie ’ ile biten kelimeler istisnalar dışında dişildir (f)
La télévision ( televizyon), la déclaration (duyuru), une ésricerie ( bakkal)
La conférense ( konferans)
İstisnalar: le silence ( sessizlik)
8-) Sonu ‘ –é , -ée , -té’ ile biten kelimeler istisnalar dışında dişildir (f)
La société ( toplum ), la mosquée (cami ), la liberté ( özgürlük)
İstisnalar: le lycée (lise), le musée (müze) le coté (kenar)
9-) Sonu ‘ – eur, -esse, -isse’ ile biten kelimeler istisalr dışında dişildir(f)
La profondeur ( derinlik), la jeunesse ( gençlik), la jaunisse ( sarılık )
İstisnalar: la bonheur ( iyilik ), l’ honneur ( gurur )
10-) Sonu ‘-ure’ ile biten kelimeler istisalar dışında dişildir (f)
La blessure ( yara), la litérature (edebiyat)
11-) Sonu ‘ –tude’ ile biten kelimeler istisnalar dışında dişildir (f)
La solitude ( yalnızlık), l’ inquiétude ( endişe)
12-) Renk bildiren isimler erildir (m)
Le blue ( mavi ), le noir ( siyah ), le blanc ( beyaz )
13-) maden adları erildir (m)
Le fer ( demir ) le cuivre ( bakır)
14-) Gün, ay, mevsim, yön adları, rüzgar adları, rakamlar, harfler, müzik notaları,sıfat
mastarlardan oluşan değişmez isimler genelde erildir (m)
le samadi ( cumartesi) le lundi (pazartesi) le mardi ( Salı )
le janvier ( ocak) le mars ( mart) le avril ( nisan )
le printemps ( ilkbahar ) le lété ( yaz ), l’automme ( sonbahar ) l’hiver ( kış)
15-) Hastalık ve bilim isimleri genelde dişildir (f)
La grippe ( grip), la chimie ( kimya ), la biologie ( biyoloji)
FRANSIZCA’DA ERİL İSMİN DİŞİLE CEVRİLMESİ
1-) Genellikle eril (m) ismin sonuna eklenen ve seslendirilmeyen ‘-e’ ile dişile (f) dönüş sağlanır ve böylece kendinden önceki ünsüzün okunmasını sağlar.
Un ami (m) ( arkadaş ) Une amie (f) Un cousin (m) (kuzen ) Une cousine (f)
2-) Sonu ‘-er’ ile biten eril isimlerin dişil olurken ‘-ére’ ekini alır.
Un berger (m) Une bergére (f) Un fermier (m) Une fermiére (f)
3-) Sonu ‘-n’ ile biten eril isimlerin dişil olurken ‘-nne’ ekini alır.
Un paysan (m) Une paysanne (f) Un chien (m) ( köpek) Une chienne (f)
4-) Sonu ‘-eur, ile biten –euse -teur ile biten -trica’ olur.
Un fumeur (m) Une fumeuse (f) Une desinateur (m) Une desinatrice (f)
5-) Sonu ‘-e’ ile biten kimi isimler dişil olurken ‘-esse’ alır.
Un ane (m) Une anesse (f) Un conte (m) Une contesse (f)
İSMİ ÇOGUL YAPMA
Türkçe’de isimler sonlarına ‘-ler,-lar’ eki getirilerek çogul yapılır. Fransızca da ise genellikle (-s) eki getirilerek yapılır.
Not: Le ve La tarif harflerinin çogulu Les, Une ve Un ise Des dir.
Örnek: un chat === des chats le chat === les chats
1-) Sonu ‘-ou’ ile biten 7 isim ‘x’ eklenerek çoğul yapılır.
Bijou Coillou Chou Genou Hibou Pou Joujou
2-) Sözcük ‘au’ ‘eu’ veya ‘eau’ ile bitiyorsa çoğul yaparken ‘-s’ eki yerine ‘x’ konur.
Un bateau === des beteaux
Un noyau==== des noyaux( çekirdek)
Un jeu=== des jeux ( oyun)
3-) Sözcük ‘al’ ile bitiyorsa çoğul yaparken sonu ‘aux’ olarak değistirilir
Un cheval=== des chevoux ( at)
Un travail=== des travoux (iş)
4-) Sonu ‘-ail’ ile biten isimler istisnalar dışında ‘-s’ eki getirilerek çogul yapılır. İstisnalara ‘aux’ eki getirilir.
Un detail=== des details
İstisnalar: Bail Corail Email Travail Vitrail Souprial Ventail
5-) Sonu ‘ –s, -x,-z’ ile biten isimler çoğul durumunda ek almazlar.
Un souris === des souris
Le riz=== les riz
Le prix=== les prix
6-) Kimi isimler çoğul durumda bütünüyle değisir.
Un oeil=== des yeux
Le ciel=== les cieux
7-) Toplulukları anlatan isimler cins isimler gibi çogul yapılır.
Un Turc=== des Turcs
Une Bretonne=== des Bretonnes
8-) Aile isimleri degişikliğe ugramadan çoğul olurlar.
Les Dupont
9-) Kimi isimlerin çoğul durumunda sesletimi değisir.
Un oeuf=== des boeufs
Un os=== de sos
11-) Kimi özel isimler çogul kullanılır.
Les Antilles
Les Balkans 
